Ths. Nguyễn Thị Hồng Miên
Chiến thắng Điện Biên Phủ không chỉ là thắng lợi vẻ vang của dân tộc Việt Nam trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập, giải phóng dân tộc, mà còn là chiến thắng vĩ đại của nhân loại trong thế kỷ XX. Đánh giá chiến thắng Điện Biên Phủ, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định, đây là: “Một cái mốc chói lọi bằng vàng của lịch sử”. Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ không chỉ là cái mốc vàng của lịch sử dân tộc Việt Nam mà còn của các dân tộc bị áp bức. Bởi vậy, nói đến phong trào giải phóng dân tộc thế giới, không thể không nhắc tới chiến thắng Điện Biên Phủ, một mở đầu cho sự sụp đổ của chủ nghĩa thực dân cũ, đánh dấu một bước phát triển mới trong cuộc đấu tranh của nhân dân thế giới vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội.
Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ bắt nguồn trong quá khứ anh hùng của dân tộc. Đó là, chiến thắng của dân tộc Việt Nam đã có hàng ngàn năm lịch sử mà thời gian dành cho những cuộc chiến tranh liên miên, ác liệt để bảo vệ đất nước nhiều hơn những năm tháng ngắn ngủi để xây dựng hòa bình. Chiến thắng Điện Biên Phủ chính là sự kế thừa, sự phát triển của những chiến thắng vĩ đại trong lịch sử đấu tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, từ chiến thắng Bạch Đằng (năm 938), Chi Lăng (năm 1427), đến Đống Đa (1789). Những chiến thắng to lớn đều biểu hiện một quy luật chung “có áp bức có đấu tranh”, sức mạnh của quần chúng nhân dân trong đấu tranh giải phóng. Những chiến thắng ấy không chỉ tạo nên truyền thống vinh quang của dân tộc Việt Nam mà nó trở thành truyền thống chung của các dân tộc bị xâm lược, bị áp bức, thống trị trên toàn thế giới.
Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ là sự hội tụ một cách hợp quy luật những đặc điểm của những chiến thắng của các dân tộc trên thế giới trong đấu tranh chống ngoại xâm, giải phóng dân tộc. Đó là sức mạnh, ý chí kiên cương của một dân tộc quyết tâm thoát khỏi cuộc đời nô lệ. Đó là điểm kết thúc chiến lược cuối cùng, giáng cho kẻ thù xâm lược những đòn sấm sét quyết định. Hồ Chí Minh khẳng đinh: “Chiến thắng Điện Biên Phủ càng làm sáng ngời chân lý của chủ nghĩa Mác – Lênin trong thời đại ngày nay: Chiến tranh xâm lược của bọn đế quốc nhất định bị thất bại, cách mạng giải phóng của các dân tộc nhất định thành công”
Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ là sản phẩm, con đẻ của thời kì lịch sử hiện đại. Bối cảnh lịch sử thế giới từ sau cách mạng tháng Mười Nga 1917, mở đầu cho thời kỳ quá độ từ chủ nghĩa tư bản lên chủ nghĩa xã hội, phong trào giải phóng công nhân quốc tế, phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới, cũng như sự thắng lợi và vững mạnh của các nước xã hội chủ nghĩa là những điều kiện khách quan, tác động đến chiến thắng Điện Biên phủ. Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của nhân dân Việt Nam đã nhận được sự giúp đỡ rất nhiều về tinh thần và vật chất của bạn bè quốc tế, nổi bật là sự ủng hộ nhiệt tình của nhân dân Liên Xô, Trung Quốc. Sự ủng hộ tận tình của các nước xã hội chủ nghĩa anh em; của nhân loại yêu chuộng hòa bình trên thế giới – đây là thắng lợi của đường lối chiến tranh nhân dân chính nghĩa; biểu hiện sinh động của tình đoàn kết thắm thiết, chí tình, chí nghĩa của các nước xã hội chủ nghĩa anh em đã cộng hưởng, tạo thành sức mạnh tổng hợp để giành thắng lợi trong chiến dịch Điện Biên Phủ.
Chiến thắng Điện Biên Phủ là thắng lợi của đường lối cách mạng của Đảng, của tư tưởng Hồ Chí Minh. Đó là kết quả sự thể hiện trong thực tế tư tưởng Hồ Chí Minh, đó là: “Công cuộc giải phóng… chỉ có thể thực hiện bằng nỗ lực của bản thân…”. Chiến thắng Điện Biên Phủ là kết quả sự nỗ lực đấu tranh của nhân dân dưới sự lãnh đạo tài tình của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh với đường lối chiến tranh nhân dân đúng đắn, Đảng ta đã huy động được sức mạnh của cả dân tộc vào cuộc đụng đầu lịch sử. Đường lối chiến tranh nhân dân trong chiến dịch Điện Biên Phủ được Đảng ta vận dụng, phát triển ở các giai đoạn cách mạng tiếp theo lên một tầm cao mới, đưa cách mạng Việt Nam đi từ thắng lợi này tới thắng lợi khác, đánh bại hoàn toàn bọn đế quốc xâm lược giành độc lập dân tộc, thống nhất hoàn toàn đất nước.
Chiến thắng Điện Biên Phủ không chỉ có ý nghĩa thời đại sâu sắc mà còn có tác dụng mạnh mẽ đến sự phát triển của lịch sử. Trong cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc, các nước Á, Phi đã tìm thấy ở chiến thắng Điện Biên Phủ niềm tự hào chung của các dân tộc thuộc địa và phụ thuộc. Chiến thắng Điện Biên Phủ là thắng lợi đầu tiên của cuộc đấu tranh giành độc lập của các nước thuộc địa trên thế giới. Nó không chỉ cổ vũ các dân tộc thuộc địa mà thực sự mở đường cho họ đấu tranh giành thắng lợi. Chiến thắng Điện Biên Phủ là sự đáp ứng yêu cầu cấp thiết của những “dân tộc da màu” trong cuộc đấu tranh của mình, nên nó có tác dụng tức thời to lớn, gây “phản ứng dây chuyền” trong phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới. Chiến thắng Điện Biên Phủ đã thức tỉnh phong trào giải phóng dân tộc trên toàn thế giới, làm Nhân dân yêu chuộng hòa bình khắp năm châu tin tưởng vào cuộc chiến tranh chính nghĩa của mình và sẵn sàng vùng lên chiến đấu, hi sinh để giành độc lập, tự do. Abdelkader Bensalah – Chủ tịch Thượng viện Algieri cho rằng: “Việt Nam là nguồn cảm hứng lớn. Cuộc đấu tranh anh hùng của Nhân dân Việt Nam đã thôi thúc chúng tôi đi đến cùng trong cuộc kháng chiến giành độc lập. Việt Nam là biểu tượng của tự do và lòng dũng cảm. Chiến thắng Điện Biên Phủ trả lời cho chúng tôi câu hỏi Nhân dân Việt Nam có thể chiến thắng đế quốc thực dân, thì tại sao Algieri lại không thể ?”. Không chỉ có Algieri, mà các nước xã hội chủ nghĩa và thuộc địa khác cũng đứng lên khởi nghĩa đánh đuổi chế độ thực dân và chủ nghĩa đế quốc trên khắp năm châu. Năm 1955, Hội nghị 29 nước Á – Phi họp ở Inđônêxia đã đánh dấu sự trưởng thành của phong trào giải phóng dân tộc; họ đã liên kết lại để công khai lên án chủ nghĩa thực dân và hợp tác giúp đỡ nhau vì mục đích hòa bình, độc lập dân tộc. Năm 1960 được đánh dấu là “Năm châu Phi” khi 17 nước Châu Phi đã tuyên bố độc lập dưới nhiều hình thức và mức độ khác nhau. Tác động to lớn của chiến thắng Điện Biên Phủ đã góp thêm một niềm tin, tạo thêm một bước đà và mở ra một tương lai tươi sáng cho phong trào giải phóng dân tộc trên khắp thế giới.
Chiến thắng Điện Biên Phủ mãi phát huy ảnh hưởng trong hiện tại và mai sau. Tiếp nối Chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ, dân tộc ta đã viết tiếp bản anh hùng ca chói lọi trong thời đại Hồ Chí Minh, lập những chiến công hiển hách “Điện Biên Phủ trên không” năm 1972, Chiến dịch Hồ Chí Minh năm 1975, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, đưa cả nước đi lên chủ nghĩa xã hội. Tinh thần Điện Biên Phủ đã tạo điều kiện cho chúng ta cất cánh trên mọi lĩnh vực kinh tế – xã hội, giành nhiều thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử trong công cuộc đổi mới hơn 30 năm qua, đưa đất nước ta lên một tầm cao mới, với thế và lực mới, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế.
Tinh thần Điện Biên Phủ sống mãi với nhân dân Việt Nam và nhân dân thế giới như một bản hùng ca vĩ đại trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, mở đường đi lên ấm no, hạnh phúc. Chiến thắng Điện Biên Phủ mãi mãi là niềm tự hào, là nguồn sức mạnh to lớn cổ vũ toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta tiếp tục bước vào cuộc chiến đấu mới với ý chí quyết thắng mới: đẩy lùi nghèo đói, chấn hưng đất nước, thực hiện thắng lợi mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh, “sánh vai cùng các nước trên thế giới”. Hào khí Điện Biện Phủ mãi là nguồn động lực to lớn trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa./
TÀI LIỆU THAM KHẢO
- Chiến thắng Điện Biên Phủ- sức mạnh dân tộc và tầm vóc thời đại, NXB Quân đội nhân dân, HN, 1994.
- Đại tướng Võ Nguyên Giáp:Điện Biên Phủ 50 năm sau nhìn lại, Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội, 2004.
- Điện Biên Phủ trận thắng thế kỷ, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2004.
- Điện Biên Phủ qua những trang tư liệu, NXB Quân đội nhân dân, Hà Nội, 2013.
Tg: Nguyễn Thị Hồng Miên