Ngày 30/10/1949, Ban thường vụ Đảng Cộng Sản Đông Dương quyết định: “Các lực lượng quân sự của Việt Nam chiến đấu và công tác giúp Lào tổ chức thành lập hệ thống riêng và lấy danh nghĩa là quân tình nguyện”. Từ đó, ngày 30 tháng 10 hàng năm được lấy là ngày Truyền thống quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam tại Lào.
Quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam tại Lào đã góp phần to lớn trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Sự đóng góp của họ là giúp nước bạn Lào gây dựng cơ sở chính trị, xây dựng củng cố lực lượng vũ trang và các căn cứ cách mạng, phát triển chiến tranh nhân dân, đáp ứng yêu cầu của cuộc kháng chiến. Các chiến sĩ quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam đã giúp bạn về quân sự, xây dựng lực lượng vũ trang, trong đó chú trọng xây dựng Quân đội Pa thét Lào, làm nòng cốt cho các lực lượng vũ trang và nhân dân các bộ tộc Lào kháng chiến đồng thời quan tâm giúp đỡ các đơn vị trung lập yêu nước đoàn kết phối hợp chiến đấu cùng với Quân đội Pa thét Lào.
Trong những năm tháng kháng chiến gian khổ, quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam tại Lào đã giúp bạn huấn luyện lực lượng vũ trang, tăng cường công tác chính trị, xây dựng Đảng, đào tạo, bồi dưỡng, phát triển đội ngũ cán bộ đủ sức đảm đương nhiệm vụ của cách mạng Lào. Trong kháng chiến chống Pháp, các đoàn quân tình nguyện đã giúp đỡ bạn xây dựng, huấn luyện lực lượng vũ trang cách mạng chiến đấu, bảo vệ căn cứ kháng chiến. Trong những năm kháng chiến chống Mỹ, quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam tại Lào đã giúp bạn từng bước nâng cao trình độ quân sự.
Với tinh thần trách nhiệm và nghĩa vụ quốc tế cao cả, quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam tại Lào đã sát cánh cùng quân đội và nhân dân các bộ tộc Lào chiến đấu, từng bước đánh bại cuộc chiến tranh xâm lược của thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Những chiến dịch đã đi vào lịch sử như chiến dịch Thượng Lào (1953), Trung Lào (1953-1953), Hạ Lào – Đông Bắc Cam pu chia (1954), chiến dịch Nậm Thà (1962), Nậm Bạc (1968), Mường Sủi (1969), Toàn Thắng (1970), chiến dịch đường 9 Nam Lào (1971), chiến dịch Cánh đồng Chum – Mường Sủi, Cánh đồng Chum – Xiêng Khoảng (1972) …
Cùng chung dải Trường Sơn hùng vĩ, quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam tại Lào đã cùng quân và dân Lào chiến đấu bảo vệ tuyến đường vận tải chiến lược – Đường Hồ Chí Minh phía Tây Trường Sơn như mở đường, phá tan âm mưu đánh phá tuyến đường chiến lược của ta ở chiến dịch đường 9 Nam Lào. Với tình đoàn kết hữu nghị gắn kết đặc biệt 3 nước Đông Dương, quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam tại Lào đã phối hợp xây dựng chiến trường Lào thành chiến trường phối hợp với các chiến trường khác, góp phần vào thắng lợi chung của cách mạng 3 nước Việt Nam – Lào – Campuchia.
Hiện nay, quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam tại Lào tiếp tục phát huy truyền thống trong giai đoạn mới, Bộ quốc phòng Việt Nam và Bộ quốc phòng Lào tiếp tục trao đổi, phối hợp giúp đỡ lẫn nhau về xây dựng chiến lược bảo vệ Tổ quốc, xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và chuyên môn. Hàng năm, chúng ta vẫn cử các chuyên gia quân sự sang làm nhiệm vụ quốc tế, giúp đỡ nước bạn Lào.
70 năm đã trôi qua, quân tình nguyện và chuyên gia Việt Nam tại Lào có thể tự hào với những đóng góp của mình trong việc xây dựng mối quan hệ đoàn kết, hữu nghị Việt – Lào như trong câu nói của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu:
“Việt – Lào hai nước chúng ta
Tình sâu hơn nước Hồng Hà, Cửu Long”
Sinh viên trường CĐSP Điện Biên tham gia văn nghệ chào mừng
Kỷ niệm 70 năm quân tình nguyên và chuyên gia quân sự Việt Nam tại Lào
Tác giả: Nguyễn Thị Thu Thủy
